بیماریهای روماتولوژیک (رماتیسمی) گروهی از بیماریها هستند که در آن بافت همبند (پوست، مفصل، عضله، عروق و ...) بطور همزمان درگیر می شود. علت این بیماریها عموما ناشناخته است ولی اختلال در سیستم ایمنی بدن و یا زمینه ژنتیک باعث بروز علائم این بیماریها می شود.
بیماریهای روماتولوژیک به سه دسته عمده تقسیم می شوند. الف- بیماریهای خود ایمنی (اتوایمیون): که به علت ناشناخته سیستم ایمنی بدن برعلیه بافتهای خودی وارد عمل شده و واکنش نشان می دهد. علائم التهابی در معاینه (مانند تب بدون علت) و یا در آزمایشات در اکثر این بیماریها مشهود است که علت غیر عفونی دارد. این گروه از بیماریها دارای طیف وسیعی از علائم و همچنین سیر بسیار متفاوتی هستند و ممکن است گذرا بوده و بدون درمان و یا با درمان کوتاه مدت بهبود یابند ویا مزمن بوده و نیاز به درمان طولانی مدت باشند و گاهی با عوارض خطیر و مهمی همراه هستند.
عمده این بیماریها عبارتند از:
ب- بیماریهای خود التهابی:بیماریهای خودالتهابی دسته دیگر بیماریهای روماتولوژیک هستند که معمولا جنبه ژنتیک داشته و با علائم دوره ای و با شروع زودرس از دوره شیرخوارگی (سن پائین) خود را نشان می دهند. علائم این دسته بیماریها نیز مانند بیماریهای خود ایمنی، علائم التهابی (مانند تب، التهاب پوست و سایر بافتهای بدن) است. امکان تکرار این بیماری ها در خانواده وجود دارد.
ج- دسته سوم اختلالات روماتولوژیک که ممکن است جزو عوارض بیماری های دیگر و یا یک اختلال تکاملی تلقی شود و یا یک بیماری اولیه غیر التهابی بافت همبند باشد معمولا با علائم پوستی، استخوانی و مفصلی همراه هستند ولی شواهد التهابی ندارند. این دسته از بیماریها، بیماریهای خود ایمنی یا خود التهابی نیستند ولی درگیری عمده آنها در بافت همبند است. بسیاری از این بیماریها به صورت عارضه بیماریهای شناخته شده دیگر (به صورت شایع بیماریهای متابولیک) خود را نشان می دهد و یا بیماری اولیه غیر التهابی بافت همبند می باشند و برخی از آنها هم بیماری نبوده و یک اختلال تکاملی سیستم اسکلتی محسوب می شوند.
برخی از اختلالات این گروه عبارتند از:
د- سایر بیماریهای مفصل:
سایر بیماریهای مفاصل که مکررا با بیماریهای رماتیسمی تشابه علامت دارند عبارتند از:
۱. بیماری عفونت حاد باکتریال مفصل (آرتریت سپتیک)
۲.